دهمزنگ یک نماد است؛ نماد مبارزه برای عدالت و آزادی، مبارزهای برای نفی تبعیض و ظلم. دهمزنگ یادآور سالها زندانی شدن شهید بلخی است و نیز دو سال و دو ماه جنگی که هزارهها برای بقای خود در مرز دهمزنگ، در مقابله با تبعیض تا پای جان ایستادگی کردند. دهمزنگ یادآور «صادق سیاه» است، مردی که کلاه نداشت اما تا پایان در برابر ظلم و تبعیض ایستاد. دهمزنگ همچنین یادآور شهدای جنبش روشنایی است؛ شهدایی که در دوم اسد در راه مبارزه با تبعیض جان خود را از دست دادند و میدان دهمزنگ را با خون خود رنگین کردند. دهمزنگ صدای اعتراض به هجوم کوچیها به هزارهجات و یادآور تظاهراتی است که از همین نقطه به سوی ارگ فرستاده شد. همچنین بیستم عقرب را به یاد میآورد، روزی که معترضان از دهمزنگ عبور کرده و به سوی ارگ رفتند تا صدای اعتراض خود را به گوش سیاستمداران در ارگ برسانند.
سرور دانش درباره دهمزنگ میگوید: «دهمزنگ برای ما هم یادآور مبارزات و دوران طولانی زندانی شدن شهید بلخی است و هم خاطره تلخی که در اول اسد رخ داد.» شهید بلخی یکی از پیشگامان آزادیخواهی در افغانستان بود که عمرش را در مبارزه با حکومت شاهی گذراند و بیش از یک دهه را در زندان دهمزنگ کابل، در سختترین شرایط، سپری کرد. خاطرات دوران زندان او در کتابها و نشریات مختلف به چاپ رسیده است. شهید بلخی، چهرهای معترض و عصیانگر بود که اعتراضاتش با دهمزنگ پیوند خورده بود. او فراتر از قومیت و مذهب به برابری انسانها فکر میکرد و به ارزشهای انسانی باور داشت. هدفش این بود که سیاست در افغانستان انسانی باشد، نه شوونیستی و قومی.
عزیز رویش، یکی از شخصیتهای فرهنگی و اجتماعی، درباره دهمزنگ میگوید: «دهمزنگ همیشه برای من تصویری از یک نقطه مرزی برای جداسازی شرق و غرب کابل بوده است. این مرز در جریان جنگهای کابل (۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳) برجسته شد، جایی که نیروهای جنگی در دهمزنگ، به عنوان نقطه صفر، مقابل هم ایستادند. دهمزنگ خط آتش بود و وقتی آتش جنگ فروکش میکرد، عبور مردم از این مرز به معنای ورود و خروج از خطوط جبهه بود. جبهه هزاره در سوی غرب کابل قرار داشت و در طول این دو سال و ده ماه، پیام هزارهها از این نقطه فراتر نرفت. نهتنها کسی به پیام آنها توجه نکرد، بلکه برای خفه کردن آن از هیچ وسیلهای دریغ نشد. پاسخی که هزارهها دریافت کردند، سراسر دشنام، اهانت، باروت و نفرت بود.»
دهمزنگ یک نقطه وصل است؛ تداومبخش حرکت تاریخی، نمادی از گذشتهای پر از مبارزه علیه تبعیض و ظلم. دهمزنگ یک تاریخ است؛ تاریخ مظلومیت، تاریخ مقاومت علیه تبعیض.
وبسایت دهمزنگ در استرالیا ثبت شده و با تمرکز بر منافع جمعی در این کشور فعالیت میکند.
دِهمزنگ 