کتاب تازهای با عنوان «پادشاهگردشی؛ واکاوی ناپایداری نظامهای سیاسی در افغانستان» نوشتهی داوود ناجی، به تازگی در اروپا منتشر شده است. این کتاب به بررسی چرایی فروپاشی نظام جمهوری اسلامی افغانستان در اگوست ۲۰۲۱ میپردازد و آن را در پیوند با تاریخ طولانی ناپایداری سیاسی در این کشور تحلیل میکند.
نویسنده در مقدمه تأکید کرده است که هدف او تنها روایت سقوط کابل نیست، بلکه نشان دادن این نکته است که افغانستان چرا در طول یک قرن گذشته بیش از هفت نظام سیاسی را تجربه کرده و همگی به فروپاشی انجامیدهاند. به باور ناجی، ریشهی اصلی این فروپاشیها در نبود «مشروعیت پایدار» و شکل نگرفتن یک قرارداد اجتماعی واقعی نهفته است.
در بخشهای مختلف کتاب، نقش لویه جرگهها و قانون اساسی، ناکامی نهادهای نظارتی، فساد ساختاری، و نیز جایگاه جامعه مدنی و رسانهها بررسی شده است. نویسنده «چرخهی شکستهی نظارت» را یکی از مهمترین عوامل فروپاشی میداند و معتقد است نهادهایی چون پارلمان و کمیسیون نظارت بر قانون اساسی، عملاً مسئولیت داشتند اما صلاحیت واقعی برای مهار قدرت و جلوگیری از فساد در اختیارشان نبود.
کتاب همچنین به جنبشهای اعتراضی دو دهه اخیر از جمله جنبش تبسم، جنبش روشنایی و رستاخیز تغییر پرداخته و آنها را «آخرین تقلا برای دموکراسی» توصیف میکند. به گفتهی نویسنده، این جنبشها هرچند نشانهای از عطش جامعه برای عدالت بودند، اما در برابر ساختار قومی و اقتدارگرای قدرت به نتیجه نرسیدند.
بخش دیگری از کتاب به «جنگ روایتها» میان طالبان و دولت جمهوری اسلامی افغانستان اختصاص دارد. ناجی مینویسد در حالی که طالبان توانستند با استفاده از شبکههای تبلیغاتی خود مشروعیت نسبی کسب کنند، دولت در روایتسازی از آزادی و توسعه ناکام ماند.
«پادشاهگردشی» روایتی است از درون جامعه افغانستان؛ تحلیلی که هشدار میدهد بدون مشارکت واقعی مردم، شفافیت و پاسخگویی، هیچ نظامی حتی با پشتوانه خارجی نمیتواند، در افغانستان پایدار بماند.
این کتاب را از این لینک میتوانید بدست بیاورید.
دِهمزنگ 
برای عبدالقادر پاسخی بگذارید لغو پاسخ